6 tips hoe je van veranderen een contactsport maakt

Als veranderaars maken wij in gesprekken die we houden graag contact met de mens achter elke functionaris die we spreken. In de reacties die we bij onszelf bemerken gedurende al die contactmomenten, ligt vaak veel informatie opgesloten die essentieel is om tot echte verandering te komen. 6 tips om van veranderen een contactsport te maken. (loopbaan traject)

  1. Zet je onderzoekende bril op
    Als veranderaar ga je steeds na wat in elk contact jou raakt en wat dat jou vertelt: als een vrouwelijke directeur ons wegblaast, hoe zullen haar mensen zich dan voelen? Als een manager na ons eerste argument al zijn mening radicaal verandert, hoe houdt deze man dan stand tegenover zijn mensen in de hectiek van alle dag? Wat betekent het als ik iemand ja hoor zeggen, maar nee zie doen? Als we zien dat medewerkers met afwijkende meningen niet gehoord worden. Wat betekent dat dan voor de innovatiekracht van deze club? In gesprekken met al die mensen vertel je wat jou opvalt, verwoord je je gevoel als je merkt dat iets onbesproken lijkt te blijven of als het ergens schuurt tussen mensen. Zo kom je juist tot inzichten van wat er in deze context aan de hand is. Je zet dus je onderzoekende bril op en behoudt een verwonderde blik (‘Hoe kan het toch dat …?’). Hierdoor blijf je automatisch zoekend en nieuwsgierig en blijf je weg uit een houding van Been there, done that. (loopbaan traject)
  2. Verbind je met mensen
    Jezelf verbinden is een belangrijk middel dat je niet wilt uitsluiten, maar dat je juist bewust wilt kunnen gebruiken. Er lopen geen functieprofielen over de gang, en er zitten geen clusters competentievaardigheden naast je aan tafel. Maar mensen met ieder hun eigen zorgen, verlangens, drijfveren en persoonlijke sores. Juist door je te verbinden met mensen kom je tot inzicht, tot dialoog, tot gezamenlijke nieuwe betekenisvorming én kun je ook tot verandering komen. Daarnaast geldt: wanneer je echt contact maakt met mensen en ze beter leert kennen, kun je ze ook niet meer ‘ont-kennen’. Dit is een belangrijk inzicht omdat veel huidige organisatieveranderingen vorm en inhoud krijgen via abstracte getallen en in samenspraak met andere mensen (vaak: staf) verlopen. Van een afstand, op papier vierhonderd medewerkers wegbezuinigen is niet zo moeilijk. Maar het wordt anders als je die ene mens blijft zien. Ga je die ontslaan, als je weet dat ze net haar man heeft verloren? Alles verandert wanneer je echt contact maakt met mensen. (loopbaan traject)
  3. Wees waar de mensen zijn
    Wanneer je regelmatig met medewerkers in gesprek bent, krijg je zicht op de ware hectiek van de dagelijkse bedrijfsvoering. Ken je die, dan zorgt dat er ook voor dat je niet meer gaat veranderen vanuit de gedachte: “ze moeten gewoon …” Echt contact is dan overigens iets anders dan eens per jaar een werkbezoek afleggen waarbij je ‘komt kijken’ op de werkvloer. Wanneer je geen contact maakt met het echte leven en werken, dreigt het gevaar van scorebordmanagement. Statistieken, kpi’s, het ziekteverzuimgetal vertelt wel wat. Maar het echte verhaal hoor je bij de koffieautomaat of al oplopend met een groepje naar het parkeerterrein. En juist op die plekken vindt ook de echte verandering plaats. Wie de organisatie vanachter een computer wil veranderen met een Excelsheet voor zich, voelt zich wellicht in control. Maar die control vormt doorgaans een illusie van houvast. De echte wereld is te complex om in een Excelsheet te vatten. Wat veranderaars te doen staat is: de complexiteit erkennen en er juist mee durven werken. (loopbaan traject).
  4. Word een pionier en omarm het niet-weten
    Veranderen heeft een pionierend karakter. Iets is op die plek nog nooit gedaan, dus – zo leert Pippi Langkous ons – denk ik dat ik het wel kan. Ook al weet je zelf soms nog niet hoe. Elke organisatie is uniek en heeft zijn eigen patronen, zijn bijzondere kanten, zijn specifieke mensen, zijn eigen vraagstukken. Daardoor heb  je zelf op voorhand vaak geen panklare oplossingen. Je betreedt regelmatig voor de eerste keer nieuw en soms ongerept terrein. Daarmee wordt veranderen een ontdekkingstocht, waarbij je vaak met anderen betekenis geeft aan wat er gebeurt als je je samen een weg baant richting de toekomst van de organisatie. Albert Einstein schreef: ‘De mens die zich omringt met feiten, niet toestaat dat hij verrast wordt, geen flits van intuïtie kent, geen veronderstellingen maakt, geen risico neemt, leeft in een afgesloten cel. Er is niets dat de geest en de verbeeldingskracht zo krachtig weet te verzegelen als onwetendheid.’ (loopbaan traject)
  5. Neem zelf ook stelling in
    Veranderen is een samenspel. Dat samenspel wordt sterker en kleurrijker als je zelf ook kleur bekent: Wat vind jij ervan? Wat schort er in jouw ogen aan? Hoe komt iets op je over? Deze persoonlijke opstelling zorgt ervoor dat je nooit echt neutraal bent of kunt zijn: je bent zelf ook een mens met een mening, met principes, met waarden en normen, met kwetsbaarheden en eigenaardigheden, kortom een mens met een eigen en unieke biografie. Die neem je altijd met je mee. Wees bij de contractering expliciet over wie je bent en welke opvattingen je hebt waarvan je inschat dat die wel eens een rol van betekenis kunnen gaan spelen gedurende de looptijd van de verandering. (loopbaan traject).
  6. Vertrouw erop dat jij zelf je belangrijkste instrument bent
    Als veranderaar ben je zelf je belangrijkste instrument. Vertrouw daar op. Jij bent vanaf nu de thermometer of de barometer in de organisatie, jou vallen veranderingen op, jij voelt waar spanningen zijn en jij kunt bepalen welke elementen in het hier-en-nu belangrijk zijn om op door te vragen en aan vast te houden; ook als dit tot een conflict leidt. Want door het contact aan te gaan, voel jij dat het nodig is om op de ene plek mensen te stutten en te steunen en om op een andere plek juist de confrontatie aan te gaan, wil je in de echte wereld iets veranderen. Je kunt alleen jezelf als instrument inzetten, wanneer je voldoende in contact bent met de groep, het individu en de organisatie. (loopbaan traject)

Zoals je kunt lezen, werken wij graag actief met alle informatie die we bij onszelf bemerken gedurende alle gesprekken die we voeren. Enerzijds informeren we onszelf ermee; anderzijds benoemen of bespreken we vaak zaken en thema’s die vanuit een situatie, een reactie, een dynamiek aan het licht komen en waar we zelf twijfels bij voelen, waar we van schrikken, waar we plaatsvervangend trots, verbaasd of zelfs verontwaardigd over zijn. Of je nu intern of extern veranderaar bent: je bent zelf je belangrijkste instrument. Luister ernaar en handel dienovereenkomstig. (loopbaan traject)

Veranderen is een contactsport en geen sudoku waarvan de oplossingen achterin het boekje staan.

Deze bijdrage is een bewerking van een deel uit het boek ‘Durf het verschil te maken’ , dat sinds afgelopen zomer al zeven weken op 1 stond bij managementboek.nl. Lees hier een gratis voorpublicatie. (loopbaan traject)

Loopbaan traject

Wil je starten met een loopbaan traject of een andere coach traject? Kijk dan eens rond op onze website om te zien wat wij voor jou kunnen betekenen of maak een afspraak voor een kennismakingsgesprek. Je bent van harte welkom. Je kunt bij ons terecht voor:

CoachPraktijk Twente is NOLOC erkend.

loopbaan traject

Meer berichten lezen? Ontdek hier wanneer werk voor jou zingevend is.